Klassieke rubriek van Coen Jansen | Aflevering 37
In deze aflevering kunt u gaan genieten van dromerige pianomuziek van de Ier John Field en van; The Armed Man; A Mass for Peace dat gecomponeerd is door de uit Wales afkomstige Karl Jenkins.
*De belangrijkste componist uit de Ierse Romantiek; John Field (geboren in Dublin 1782 - overleden in Moskou in 1837) ontving de eerste pianolessen van zijn vader. Later is hij in Londen bij de Italiaan Clementi gaan studeren. Na een toernee als concertpianist besloot Field in St.Petersburg te blijven, alwaar hij de rest van zijn leven zou blijven wonen en werken. Field heeft met zijn belangrijke en grote hoeveelheden pianowerken, in het bijzonder zijn hier te beluisteren Nocturnes, waarvan hij als de "uitvinder" beschouwd wordt een zéér grote en duidelijke invloed gehad op latere generaties componisten, en dan vooral op Frédéric Chopin.
Misschien vindt u het vreemd dat ik in deze afleveringen met muziek uit Groot-Brittanië een Ierse componist de revue laat passeren, maar Ierland werd al in de 16de eeuw door Engeland veroverd en viel zo lange tijd geheel of gedeeltelijk onder de Engelse kroon. Na een lange, heftige en bloedige onafhankelijkheidsstrijd werd in 1921 de Ierse vrijstaat en pas in 1949 eindelijk de autonome Republiek Ierland uitgeroepen. Noord-Ierland viel hier niet onder; dat is nog steeds deel van Groot-Brittanië.
**De prachtige, diep emotionele18 Nocturnes van
John Field in een uitvoering door de Ierse pianist John O'Conor;
Nocturne (nachtstuk) is een kort, langzaam orkestraal, of piano-solo-werk uit de Romantiek, dat geïnspireerd is op de dromerige sfeer van de nacht. Een nocturne is dan ook expressieve dromerige muziek, melodieus en sfeervol van aard.
*Karl Jenkins (1944-); heeft zijn eerste muzieklessen van zijn vader gekregen, waarna hij aan diverse gerenommeerde muziekinstituten is gaan studeren. Zijn lidmaatschap van een rockband heeft zijn sporen nagelaten, want zijn muziek is een succesvolle mix van diverse stijlen zoals jazz- en popmuziek waarbij hij de eeuwenoude Engelse koortraditie zeker niet verloochent. Jenkins is overladen met de meest prestigieuze nationale en internationale prijzen en onderscheidingen.
*The Armed Man; A Mass for Peace, is opgedragen aan de slachtoffers van de gruwelijke Kosovo-oorlog en is tgv de Eeuwwisseling in 2000 in premiere gegaan.
De enorme verkoopcijfers van opnamen van dit monumentale werk hebben Jenkins al meer dan 18 gouden en platina cd's opgeleverd. Dat deze magistrale mis een zeer geliefd werk is, blijkt óók uit het feit dat het na de premiere in 2000 over de hele wereld al meer dan tweeduizend keer uitgevoerd is en daarmee tot één van de meest uitgevoerde werken van een nog levende hedendaagse componist geworden is.
The Armed Man; A Mass for
Peace laat de groeiende dreiging van oorlog, de waanzin, de
mobilisatie enz versterkt door de bijbehorende hartverscheurende filmbeelden
indringend horen en zien. Momenten van serene overpeinzingen worden afgewisseld
met gruwelbeelden, die oorlog nu eenmaal onvermijdelijk met zich meebrengt.
Jenkins voegt in deze 13-delige mis fragmenten uit het 15e eeuwse soldatenlied
L'Homme Armé samen met delen uit de traditionele katholieke mis en religieuze
teksten van diverse andere wereldreligies. Daarbij worden ook nog eens
literaire teksten van overlevenden van de Vietnamoorlog en van de atoombom op
Hiroshima toegevoegd.
De hoop op duurzame vrede in een nieuw millennium, waarin verdriet, pijn en
dood kunnen worden overwonnen, is de climax waarmee deze aangrijpende mis wordt
afgesloten.
"L' homme armé" was een populair Frans volkslied uit de
Renaissance. dat vaak gebruikt is bij het componeren van een mis. Er zijn meer
dan veertig composities bewaard gebleven met de titel "Missa L'homme
armé/de gewapende man".
De vertaling luidt ongeveer;
De man, de man,
de gewapende man, de gewapende man,
de gewapende man moet men vrezen,
moet men vrezen.
Men heeft overal laten omroepen
dat iedereen zich moet bewapenen
met een ijzeren maliënkolder.
**Componist Karl Jenkins dirigeert in deze spectaculaire
live-opname, mét de originele indringende filmfragmenten, een enorm koor van
2000 zangers en een gigantisch orkest, waarvan de zangers en instrumentalisten
uit maar liefst 27 landen afkomstig zijn;
The Armed Man; A mass for peace
Dit concert werd in Berlijn in 2018 uitgevoerd ter markering van het formele einde van de Eerste Wereldoorlog in 1918.
I; L’Homme armé (The Armed Man),
II; The Call to Prayers;
III; Kyrie eleison,
IV; Save me from bloody men,
V; Sanctus,
VI; Hymn before action,
VII; Charge,
VIII; Angry flames,
IX; Torches,
X; Agnus Dei,
XI; Now the guns have stopped,
XII; Benedictus,
XIII; Better is peace